Yapay zeka, günümüzde makinelerin insan gibisi misyonları gerçekleştirmesine, tecrübesinden öğrenmesine, yeni girdilere ahenk sağlamasına imkan sağlayan sistemleri tanımlamaktadır. Yapay zeka ile temelde insan yetkinliklerinin geliştirilmesi ve bunlara katkı sağlanması amaçlanırken, şirketler ise yapay zekayı kesime de bağlı olarak, müşteri hizmetlerinden tedarik zinciri idaresine kadar birçok alanlarda kullanmaktadır. Sağlık bölümünde ise yapay zeka; karmaşık tıbbi ve sıhhat hizmetleri datalarının tahlilinde, insan bilişini örnek almak için makine tahsili algoritmaları ve yazılımlarını tanımlamak için kullanılan kapsamlı bir terim olarak karşımıza çıkıyor.
Aiforia firmasına ilişkin algoritmalar da kısaca klinik teşhiste yapay zeka takviyeli patoloji manzara tahlil yazılımı olarak tanımlanabilir. Türkiye’de CE-IVD onaylı bir patoloji algoritması birinci olarak Memorial Sıhhat Grubu’nda kullanılmaya başlandı. Patolojideki YZ uygulamaları ve 2025 yılı itibariyle hastalara hizmet edecek algoritmalar hakkındaki ayrıntıları, Memorial Sıhhat Kümesi Patoloji kurucu doktoru ve koordinatörü Prof. Dr. İlknur Türkmen aktardı.
Yapay zeka, uzman değerlendirmesine katkıda bulunuyor
Patolojik inceleme, başta kanser olmak üzere çabucak tüm hastalıkların altın standart tanısı için gereklidir. Patolojik teşhis mikroskop altında hücrelerin incelenmesi ile yapılmakta iken, son 20 yılda bu imajların dijitalize edildiği dijital patoloji kavramı hayatımıza girmiştir. Dijitalizasyon, pek çok alanda süreçlere katkı sağladığı üzere, yapay zeka takviyeli manzara tahlili yazılımları ile teşhis, tedavi süreçlerini yönlendirme ve YZ’nın hastalar için kullanımı için uygun ortamın oluşturulmasını sağlamaktadır. Bu çeşit yazılımlar, dijitalleştirilmiş patoloji örneklerini tahlil etmek için derin öğrenme ve makine tahsili algoritmalarını kullanmakta ve patoloji uzmanlarının doku örneklerini daha süratli ve arttırılmış doğrulukla incelemelerine yardımcı olmaktadır. Yapay zeka modelleri, hücre tespiti, sınıflandırma, sayım ve olağandışı dokuların belirlenmesi üzere çeşitli misyonlarda dayanak sunabilmektedir. Bu çeşit yazılımlar, manzara tahlilini otomatikleştirerek patologların iş yükünü hafifletmeye yardımcı olmasının akabinde yanılgı riskini de en aza indirmektedir. Lakin, bu cins yazılımlar tek başına teşhis koymaktan öte patoloji uzmanının değerlendirmesini tamamlayıcı nitelikte kullanılmaktadır.
Daha hakikat ve daha kısa vakitte teşhis imkanı sağlıyor
Aiforia yazılımları, bilhassa dijital patoloji ve yapay zeka tabanlı imaj tahlili alanında kıymetli yenilikler sunan yazılım dayanağı olarak günümüzde kullanıma sunuldu. Bu yazılım, çeşitli hastalıkların teşhisinde ve araştırılmasında yardımcı olabilmeyi amaçlamaktadır. Genel olarak şu alanlarda tesirli olabilir:
- Kanser Tanısı: Aiforia, bilhassa göğüs, prostat, akciğer ve deri kanserleri üzere çeşitli kanser cinslerinin teşhisinde patoloji uzmanlarına yardımcı olur. Yapay zeka, olağandışı hücresel yapıları ve potansiyel tümör odaklarını tespit eder.
- Nörolojik Hastalıklar: Alzheimer hastalığı üzere çeşitli nörodejeneratif hastalıkların tahlilinde kullanılabilir. Beyin dokusundaki yapısal değişiklikleri incelemek için faydalı olabilir.
- Böbrek Hastalıkları: Glomerülonefrit ve öteki böbrek rahatsızlıklarının teşhisinde doku tahlili yapabilir.
- Enfeksiyon Hastalıkları: Bakteriyel yahut viral enfeksiyonların sonucu olan patolojik değişikliklerin incelenmesine yardımcı olabilir.
- Karaciğer Hastalıklar: Karaciğer fibrozisi yahut siroz üzere durumların teşhisinde tesirli olabilir.
Patoloji alanında CE-IVD onaylı yazılım algoritması olan Aiforia algoritmalarının güçlü yanı, büyük ölçüde bilgiyi süratli ve dengeli bir formda tahlil ederek patoloji uzmanlarının daha yanlışsız ve daha kısa vakitte teşhis koymasına yardımcı olmaktır.
Yapay zekanın bir başka avantajı; kullanım alanındaki çeşitlilik
Bu yazılım dayanağının güçlü yanı, büyük ölçüde bilgiyi süratli ve dengeli bir formda tahlil ederek patoloji uzmanlarının daha yanlışsız ve vaktinde teşhis koymasına yardımcı olmasıdır. Patoloji alanındaki dijitalizasyon, YZ yazılımlarının kullanımına imkan sağlamakta ve patoloji alanında hayli kıymetli bir yenilik sunmaktadır. Bu teknoloji ve yazılımların kullanım alanları şunlardır:
- Uzak Erişim ve Paylaşım Kolaylığı: Dijital olarak taranan imajlara dünyanın rastgele bir yerinden erişilebilir ve bu imgeler kolaylıkla paylaşılabilir. Bu, uzaktan çalışma ve ikinci görüşlerin alınmasını kolaylaştırır. Ekspertiz sahibi patologların hastalar için çalışabilmesine imkan sağlar.
- Hız ve Verimlilik: Yapay zeka algoritmaları, görsel bilgilerin tahlilini hızlandırabilir ve patoloji uzmanlarının teşhis koyma süreçlerini hızlandırarak daha verimli çalışmalarına imkan tanır. Böylece tekrarlayan işlerle vakit kaybetmek yerine, hastalara daha komplike süreçlerde yarar sağlayabilirler.
- Hassasiyet ve Doğruluk: Otomatik tahlil ve yapay zeka dayanaklı algoritmalar sayesinde, doku örneklerinin incelenmesinde insan yanlışlarını minimize eder ve daha yanlışsız sonuçlar elde edilmesini sağlar.
- Büyük Data Tahlili: Bu cins yazılımlar büyük ölçekli patoloji datalarını süratli bir biçimde işleyebilir ve tahlil edebilir. Bu da araştırmalar için geniş kapsamlı bilgi tahlili imkanı sunar ve yeni ilaç geliştirmeleri için çok kıymetli bir vizyon ve ufuk sunmaktadır.
- Öğrenme ve Gelişme: Yazılım, makine tahsili algoritmaları sayesinde vakitle gelişir ve daha karmaşık patolojik anormallikleri tanıyabilme kapasitesini artırır.
- Araştırma ve Geliştirme: Akademik kurumlar ve ilaç şirketleri, Aiforia benzeri yazılımlar üzerinde yürütülen araştırmalar sayesinde yeni tedavi sistemleri ve ilaçlar geliştirebilir.
Yukarıda özetlendiği üzere; dijital patoloji ve bu alanda kullanılan klinik karar dayanak yazılımları, tıpta dijital dönüşümün değerli bir modülü olup, klinisyenlere ve araştırmacılara değerli avantajlar sunmaktadır. Bu cins yazılımlar, tıbbi araştırmalar ve klinik uygulamalarda büyük bir potansiyele sahiptir. Şahsileştirilmiş tedavilerini geleceği büyük data tahlilinden geçmektedir.
Dört yıllık bir süreçte, tam dijital iş akışı ile ülkede öncü, globalde bilinir hale gelen Memorial Sıhhat Kümesi Patoloji Kısmı, dijital patolojinin ana maksatlarından biri olan yapay zeka kullanımını da hastaların faydasına rutin işleyişine almıştır. 2025 yılı itibariyle prostat, göğüs ve akciğer kanseri hastalarında yapay zeka algoritmaları kullanılacaktır. Portföyü genişletme çalışmaları devam etmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı