Aşkın bağışıklığı güçlendirdiğini, gerilimi azalttığını ve memnunluk hormonlarını artırdığını lisana getiren Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, “Araştırmalar, romantik partnerlerinin fotoğraflarına bakan katılımcıların, ağrı düzeylerinde besbelli bir azalma olduğunu göstermiştir.” dedi. Aşkın, bireyin geçmiş bağlarını geride bırakıp yeni bir birlikteliğe yürek etmesini sağladığını aktaran Dr. Bingöl, sağlıklı ve gelişen alakaların, kişinin ruhsal olgunlaşmasına katkıda bulunduğunu vurguladı.
Aşık olan kişi, sevdiğinin varlığını bir ödül olarak algıladığını ve beynin ödül-motivasyon sisteminin bu süreçte ağır olarak çalıştığını söz eden Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol ise, “Aşkın beyindeki tesirleri ile bağımlılığın nörobiyolojik sistemleri ortasında güçlü bir benzerlik bulunuyor.” dedi. Türkkol, çevrimiçi ilgilerin fizikî etkileşimi devre dışı bırakıp duygusal bağ kurma kapasitesini zayıflatabildiğine dikkat çekti.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl ile Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol, askın kimyası ile fizikî ve ruhsal sıhhate tesirleri hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Aşkın, hem fizikî sıhhati hem ruhsal sıhhati uygunlaştırıcı gücü var!
Tutkulu bir aşk sürecinin, kişinin hem ruh halini hem de fizyolojik durumunu direkt etkilediğine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, “Tek bir dokunuş, tek bir öpücük, tek bir sarılma dopamin, oksitosin, endorfin üzere hormonların daha fazla salgılanmasını sağlayarak, bedene zindelik getirir.” dedi.
Aşkın birinci etkiyi kalpte yaptığını lisana getiren Dr. Mert Sinan Bingöl, “Kalbi küt küt attırır ve kişinin içini titretir. Bağışıklığı güçlendirir, kan basıncını düşürür ve gerilimin azalmasına katkı sağlar. Araştırmalar, romantik partnerlerinin fotoğraflarına bakan katılımcıların, ağrı düzeylerinde besbelli bir azalma olduğunu göstermiştir. Bu bulgu, aşkın, beyinde endorfinleri ve emsal hormonları salgılatarak ağrı algısını azalttığı ve itimat hissi verdiği biçiminde yorumlanmıştır. Bu araştırmalar, aşkın düzgünleştirici gücünün bilimsel bir temeli olarak gösterilmiştir. Çoğu vakit uygunlaştırıcı olsa da kimi durumlarda duygusal zorluklara da neden olabilir. Sıhhatsiz bir bağ yahut karşılanmayan beklentiler, duygusal zahmetlere ve gerilime yol açabilir. Yani aşk duygusu, hem uygunlaştırma hem de hasta etme potansiyelini birlikte taşır!” halinde konuştu.
Aşk, yeni bir birlikteliğin kurulabilmesi için yürek ve motivasyonu sağlıyor!
“Her ne kadar, karşı tarafı daha âlâ tanıdıkça ve paylaşımlarla büyüyerek gelişen sağlıklı aşk süreçleri daha sık yaşansa da bazen direkt tutkuyla başlayan daha saplantılı, daha ihtiraslı, daha gelgitli aşklar, bazen de imkansızlıkların, pürüzlerin doğurduğu aşklar yaşanabilmektedir…” diyen Dr. Mert Sinan Bingöl, tutkulu aşkta, tutkunun yakıtının bazen yakınlık bazen uzaklık olabildiğine dikkat çekti.
Bazı aşklarda ise, aşık çiftin, fizikî olarak her ne kadar iki yetişkin olsa da ruhsal açıdan hala iki yaralı çocuk olduğunu vurgulayan Dr. Bingöl, “Yaralı, paniğe kapılmış çocuk ruhlu yetişkinler, her türlü muhtaçlığının sevgilisi tarafından giderileceği beklentisine kapılarak, güçlü aşk hisleri hisseder. Bu türlü alakalarda aşk, bu yaralı çocukları, güzelleştirme ve olgunlaştırma sürecine dönüşür. Tutkulu aşk hisleri olmasaydı, pek çok kişi eski aile bağlarını geride bırakarak, kendisini ve geleceğini hiç tanımadığı bir yabancıya emanet edemezdi. Bu bağlamda aşk yeni bir birlikteliğin kurulabilmesi için gerekli olan yürek ve motivasyonu sağlar.” biçiminde konuştu.
Tutkulu aşk yerini vakitle ‘sevgiye’ ya da ‘boşluğa’ bırakıyor
İnsanın birinci ve en kıymetli içgüdüsünün, ne cinsellik ne de saldırganlık olduğunun altını çizen Dr. Mert Sinan Bingöl, “En önemlisi temas ve rahatlatıcı bağ arayışıdır. Bunun temel nedeni, insanın eksiklikle doğmasıdır. Bu nedenle yakın alakalarla, hayat uzunluğu bu eksiklik tamamlanmaya çalışılır.” dedi.
Aşk sürecinin insanın hayatına mana katan en kıymetli seyahatlerden birisi olduğunu söz eden Dr. Bingöl, tutkulu aşkın, eninde sonunda biteceğini, bittiğinde altyapı varsa ‘sevgiye’, yoksa ‘boşluğa’ dönüşeceğini söyledi.
Aşık kişi, sevdiğinin varlığını bir ‘ödül’ olarak algılıyor
Aşık olma sürecinde beynin nasıl işlediği konusunu pahalandıran Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol ise süreci şöyle açıkladı:
“Aşık olma sürecinde beynin ödül ve motivasyon merkezleri ağır bir biçimde çalışır. Beyinde bilhassa ventral tegmental alan (VTA), nucleus accumbens ve amigdala üzere bölgeler etkin hale gelir. VTA, dopamin ismi verilen kimyasalın üretiminde kıymetli bir rol oynar ve aşık olduğumuz kişiyi gördüğümüzde dopamin salınımı artabilir. Bu kimyasal, kişinin aşık olduğu şahsa odaklanmasını ve onunla vakit geçirmekten haz almasını sağlayabilir. Nucleus accumbens ise bu hazzı güçlendiren bir merkez olarak düşünülebilir. Bu süreçte beynin ödül sisteminin faal hale gelmesi, sevdiğimiz kişinin varlığını bir ‘ödül’ üzere algılamamıza neden olabilir.”
Bilinçdışı dinamikler aşkın kimyasını etkileyebiliyor…
Aşkın vakitle tutkulu bir aşktan bağlanmaya dönüşmesinin, hem biyolojik hem de ruhsal süreçlerin tesiriyle gerçekleştiğini lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol, “Zamanla oksitosin ve vazopressin üzere hormonların tesiri baskın hale gelir. Bu hormonlar, itimat ve bağlılığı destekleyerek bağlantıyı daha sakin ve derin bir bağlanma yerine oturtur.” dedi.
Bağlanmanın biyolojik boyutu kadar, kişinin bilinçdışı dinamiklerinin de bu süreçte belirleyici olduğunu kelamlarına ekleyen Türkkol, “Psikanalitik açıdan bakıldığında, bir bağa bağlanma biçimi, bireyin çocuklukta bakım veren figürle geliştirdiği bağlantı modelinin bir yansıması olabilir. İnançlı bir bağlanma tarzına sahip bireyler, münasebetlerinde kendilerini kapsanmış ve kıymetli hissettiklerinde sağlıklı bir bağlanma geliştirebilir. Fakat, birtakım durumlarda kişi, çocuklukta eksik kalan ya da ziyan verici olan bir bağlanma tecrübesini yine canlandıracak bir partner seçebilirler.” açıklamasını yaptı.
Aşk, bağımlılık yapan unsurlarla tıpkı yolu aktive ediyor…
Aşkın beyindeki tesirleri ile bağımlılığın nörobiyolojik düzenekleri ortasında güçlü bir benzerlik bulunduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol, “Bu benzerlik, aşk üzere güçlü ve ağır bir hissin beynin ödül merkezi olan ventral tegmental alan (VTA) ve nükleus accumbens üzerinden dopamin salınımını artırarak bireye ağır bir haz ve motivasyon sağlamasıyla açıklanabilir. Farklı olan, bağımlılık oluşturan unsurların de tıpkı yolları aktive etmesidir.” dedi.
Çevrimiçi alakalar duygusal bağ kurma kapasitesini zayıflatabiliyor!
Teknolojik çağda çevrimiçi tanışma uygulamalarının, aşkın biyolojik sürecini kıymetli ölçüde etkilediğini de söz eden Uzman Klinik Psikolog Merve Türkkol, sözlerini şöyle tamamladı:
“Geleneksel yüz yüze etkileşimlerde fizikî yakınlık, vücut lisanı ve göz teması üzere ögeler duygusal bağlanmayı hızlandırırken, çevrimiçi platformlar bu süreçleri devre dışı bırakır ve alaka başlangıcını daha bilişsel bir seviyeye taşır. Profillere dayalı seçimler ve daima seçenek bolluğu, insanlarda bir çeşit ‘ideal partner arayışı’ yaratabilir ve bireylerin duygusal bağ kurma kapasitelerini zayıflatabilir.” halinde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı