Böbreklerinizi korumak için bunlara dikkat edin!
Böbrek fonksiyonlarının uzun bir süreçte ilerleyici kaybı ile ortaya çıkan kronik böbrek hastalığı dünya çapında yaklaşık 850 milyon kişiyi etkiliyor. Şayet vaktinde tespit edilerek tedavi edilmezse, kronik böbrek hasarı, böbrek yetmezliğine kadar ilerleyerek önemli tablolara ve hayati riske yol açabilir. Memorial Ankara Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. İhsan Ergün, “13 Mart Dünya Böbrek Günü” nedeniyle böbrek sıhhati hakkında değerli bilgiler verdi.
15 yıl sonra kronik böbrek hastalığı mevt nedenleri ortasında 5.sırayı alabilir
İnsanların birçok, her biri nefron olarak bilinen bir milyon küçük üniteden oluşan iki böbrekle doğar. Nefronlar hasar gördüğünde fonksiyonlarını durdurur ve olağan böbrek fonksiyonunu sürdürmek için kalan sağlıklı nefronlara ek yük bindirir. Lakin hasar devam ederse kalan sağlıklı nefronlar böbrek fonksiyonunu sürdürmek için yetersiz hale gelir. Aylar yahut yıllar içinde böbrek fonksiyonundaki bu ilerleyici kayba Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) ismi verilir. 2040 yılında, kronik böbrek hastalığının, toplumda vefat nedenleri ortasında 5. sırayı alacağı öngörülmektedir. Bu nedenle kronik böbrek hastalığı ile gayret için acil global stratejilere gereksinim olduğu vurgulanmaktadır.
Kronik böbrek hastalığında 5 risk faktörü
Kronik böbrek hastalığı için toplumda yüksek risk faktörü barındıran bireylerin kesinlikle bu hastalık açısından değerlendirilmeleri önerilmektedir.
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Obezite
- Ailede böbrek hastalığı öyküsü
Böbrek sıhhatinde ciddiye alınması gereken durumlar
- Akut böbrek hasarı
- Gebelikle bağlı böbrek hastalığı
- Otoimmün hastalıklar (sistemik lupus eritematozus yahut vaskülit gibi)
- İdrar yollarında idrar akımına mani olan durumlar
- Üriner sistem taş hastalığı
- Düşük doğum yükü yahut erken doğum
- Geleneksel ilaçlar, çevresel toksinler, hepatit B yahut C, HIV ve parazitler enfeksiyonlar başka risk faktörlerini oluşturmaktadır.
Bu testler böbrek sıhhatiniz için kıymetli ipuçları veriyor
Kronik böbrek hastalığının tespiti açısından yüksek riskli bireylerde kullanılabilecek pratik testler mevcuttur. Bu testler; hipertansiyonu denetim etmek için kan basıncı ölçümlerinin yapılması, uzunluk ve kiloya dayalı Beden Kitle İndeksinin (VKİ) hesaplanması, idrar testi ile böbrek hasarının kıymetlendirilmesi, idrarda albümin (Albüminüri) atılımının kıymetlendirilmesi ve idrarda albümin-kreatinin oranının (uACR) hesaplanmasıdır.
Kan testleri yapılarak; Tip 2 diyabet gelişip gelişmediğini tespit etmek için; açlık yahut rastgele glukoz seviyesi ve glukozile hemoglobin (HbA1C) seviyesi belirlenir. Serum kreatinin seviyesi de ölçülerek kestirimi Glomerüler Filtrasyon Hızı’nı (eGFR) yani böbreğin süzme suratının belirlenmesi sağlanır.
Erken teşhis için yüksek riskli kümelerde tarama önemli
Böbrek yetmezliğiyle bağlı sıhhat hizmeti maliyetlerini azaltmak ve ömür kalitesini artırmak için risk altındaki bireylerde erken teşhis siyasetleri global olarak uygulanmalıdır. Bilhassa kronik böbrek hasarı açısından yüksek riskli popülasyonların taranması önerilmektedir. Genel popülasyonda kronik böbrek hasarı açısından farkındalık oluşturulmalı ve eğitim programları uygulanmalıdır.
Böbrek sıhhatiniz için dikkat etmeniz gerekenler
- Bol bol hareket edin
- Kan şekeri düzeyinizi ve kan basıncınızı nizamlı olarak denetim edin
- Sağlıklı beslenin, tuz tüketiminizi azaltın ve kilonuzu denetim altında tutun
- Gün içinde bol su için
- Sigara kullanmayın
- Reçetesiz ilaçları kullanmayın
- Diyabet, hipertansiyon ve obezite üzere böbrek hastalığına yol açabilecek sıhhat sorunlarınız varsa, böbrek işlevlerinizi kesinlikle denetim ettirin.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı