16 yaş altına toplumsal medya yasağının tartışıldığı günümüzde uzmanlar çocukların toplumsal mecralardan başka düşünülemeyeceği, değerli olanın çocukların dijital irtibat araçlarını nasıl kullandığına dikkat çekiyor. Çocukların örneğin YouTube’dan faydalanabilmesi ve ziyanlı içeriklerden korunması için ebeveynlere birtakım misyonlar düştüğünü hatırlatıyor. Dijital platformda, aile profili özelliği ile siber güvenlik imkanlarından yararlanılabileceğinin altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Kısmı Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, YouTube içeriklerinin çocukların gelişimi üzerindeki tesirlerine dair kıymetli ikazlarda bulundu.
YouTube’un çocuklar üzerinde hem olumlu hem de olumsuz tesirleri var
İçinde bulunduğumuz dijital çağın gereği olarak çocukların toplumsal mecralardan farklı düşünülmesinin mümkün olmadığını lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, “YouTube televizyona alternatif olması sebebiyle çocukların ilgisini çekiyor. Bunun yanında çocukların kendi içeriklerini üretmelerinin de önünü açıyor. Erişilebilir bir alternatif olması sebebiyle YouTube birçok istikametten çocuğun gelişimini olumlu yahut olumsuz etkiliyor. Bu tesirin nasıl olacağı sağlıklı YouTube kullanım alışkanlıkları ve gerçek ebeveyn rehberliği ile sağlanabilir.” dedi.
Kişisel bilgilerin yer alması çocuk istismarına açık bir ortam yaratılabiliyor
Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, bu içeriklerin bilhassa ergenleri alkol, sigara, kendine ziyan verme üzere riskli davranışlara özendirmesi, saldırganlığın ve saldırgan davranışların YouTube’daki rol modeller aracılığıyla öğrenilmesi, çocuk YouTube kanallarında hem sesli görüntü hem de şahsî bilgilerin yer alması sebebiyle çocuk istismarına açık bir ortam yaratılması, toplumsal normlar açısından uygun olmayan rol modelleri alımlı olarak sunması üzere sebeplerle çocukların toplumsal duygusal gelişimini olumsuz etkileyebileceğini anlattı.
Dikkat, dikkati sürdürme ve odaklanma ile bağlı sorunlar gözlemlenebilir!
Özellikle bebeklik ve erken çocukluk periyodunun beyin gelişiminin en hassas olduğu periyot olduğuna işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, “Bu devirde çocuk için en değerli gereksinim, uyaran açısından güçlü bir etraf ve toplumsal etkileşimdir. YouTube üzere toplumsal mecralar etkileşimden uzak, çocuğun pasif ve edilgen kaldığı bir tecrübe sunduğundan bilişsel ve lisan gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu tesirler bilhassa; öz düzenleme hünerlerinde yaşanan sorunlar, alıcı ve söz edici lisan hünerlerinde gecikmeler, dikkat, dikkati sürdürme ve odaklanma ile alakalı sorunlar olarak gözlemlenebilir.” diye konuştu.
Çocuğu toplumsal hayattan izole edebiliyor
Bunun yanında toplumsal etkileşimler içinde yer almanın çocuğun başkasıyla etkileşim kurma ile alakalı hünerlerini geliştirdiğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, “YouTube içeriklerini fazla izlemek, çocuğu toplumsal hayattan izole edebilir. Ayrıyeten, çocuğun kendi hayal gücünü kullanması gereken durumlarda sunduğu hazır içeriklerle çocuğun hayal gücünü kısıtlayabilir.” sözünde bulundu.
Olumlu tesirleri de var
Sağlıklı ebeveyn rehberliği sunulduğunda, Youtube içeriklerinin çocuk üzerinde birtakım olumlu tesirleri görüldüğünü de lisana getiren Dr. Asma, “Bunlar, çocukların öğrenmek istediği ve hatırlamaya çalıştığı her bilgiye, istedikleri vakit erişebilme imkânı sunması, akranlar ve arkadaşlar için bir toplumsallaşma ortamı sağlaması, dizi, sinema üzere toplumsal aktiviteler için ekonomik bir alternatif sunabilmesi, hobi ve ilgi alanları konusunda daha fazla bilgiye erişim imkânı sağlaması.” formunda konuştu.
Aile profili özelliği ile siber güvenlik imkanlarından yararlanılmalı
Günümüzde çocukların toplumsal mecralardan başka düşünülemeyeceği göz önüne alındığında kıymetli olanın çocukların dijital bağlantı araçlarını nasıl kullandığı olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Çocukların YouTube’dan faydalanabilmesi ve ziyanlı içeriklerden korunması için ebeveynlere birtakım misyonlar düşmektedir. En başta ebeveynler kendileri şuurlu birer YouTube kullanıcısı olarak örnek olmalıdır, YouTube yetişkinlerin takip edebilecekleri ortak kullanım alanlarında izlemeli, çocuğa yeterli ile berbat yanlışsız ile yanlış görüntüyü ayırt edebilme, muhakeme etme hüneri kazandırılmaya çalışılmalı, mümkünse Youtube çocuk profili özelliğinde kullanılmalı, sakıncalı görüntüler ve içerikler için şifre koyulmalı, aile profili özelliği ile siber güvenlik imkanlarından yararlanılmalı, çocuğun erişim sağlayamayacağı görüntüler belirlenmeli, çocuğa alan açmakla birlikte YouTube’da geçirdiği müddet sonlandırılmalı ve kayıt altında tutulmalı, çocuk şahsî bilgilerini açıklarken dikkatli olması konusunda uyarılmalı ve çocuğun Youtube kullanım alışkanlıkları gözlemlenmelidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı