| Her 10 bayandan birinde görülüyor
En yaygın belirtisi, şiddetli ağrı!
Bu belirtiler endometriozis habercisi
Bazı bayanlar regl devrinde çok şiddetli ağrılar yaşayabiliyor. Hayat kalitesini de düşüren bu ağrılar, hem fizikî hem de ruhsal olarak bayanları zorluyor; kimi vakit işini kimi vakit da aile hayatını etkiliyor. Birden fazla vakit ‘normal’ kabul edilen bu ağrılar konusunda uzmanlar uyarıyor: “Normal sandığınız ağrı, endometriozis (çikolata kisti) habercisi olabilir”
Endometriozis, her 10 bayandan birinde görülen bir sıhhat sorunu. Bu hastalığa dair regl devrinde yaşanan ağrının en sık rastlanan belirti olduğuna dikkat çeken Acıbadem Fulya Hastanesi Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Hale Göksever Çelik, “Endometriozis, kalıtsal bir hastalık. Bilhassa annede bu ağrılar varsa, kız çocuklarında da birebir durumun görülmesi mümkün. O nedenle anneler regl devri başladıktan sonra kızlarındaki belirtilere dikkat etmeli, şiddetli ağrı durumunda, kesinlikle bir jinekoloğa götürmeliler. Tıpkı vakitte kendi ağrılarını olağan üzere algılayıp, ihmal etmemeliler. Tüm bayanlar için en ideali, her hangi bir şikayetinin olup olmadığına bakmadan yılda bir kere jinekolojik muayeneye gitmeleridir. Çünkü bazen kimi jinekolojik hastalıklar üzere endometriozis hiçbir belirti de vermiyor. Asemptomatik dediğimiz bu durumda; hiçbir şikayeti olmasa bile ultrasonda çikolata kisti tanısı koyduğumuz hastalar var. Bundan ötürü rutin yıllık jinekolojik muayenelerini aksatmamalılar” diyor. Derin endometriozise dikkat! Endometriozis, rahim içini döşeyen hücrelerin rahim dışında yumurtalıklar, karın içi zarı, tüpler, idrar kesesi, bağırsaklar, üreterler üzere rastgele bir yere yapışması ile kendini muhakkak eden bir hastalık. Adeta rahim içi hücreler bedende dolaşıyor ve bir organa yapışarak orda bir doku oluşturuyor. Bulunduğu organ ya da bölgeye nazaran farklı sıkıntılara yol açıyor. Derin endometriozis hastalarından “disüri” ismi verilen işeme yahut “diskezi” ismi verilen dışkılama sırasındaki ağrı, sık rastlanan belirtilerin başında geliyor. Endometriotik odaklar, rahimden idrar kesesi yahut bağırsaklar üzerine giderek yerleşiyor, bu organların yapısını ve işleyişini değiştirerek çeşitli sıhhat sıkıntılarına taban hazırlıyor. Üreme periyodunda görülüyor Menopoz periyodunda sıklığı azalmakla birlikte tüm ömür boyunca karşılaşılabilen endometriozis, çoklukla 18-45 yaş aralığındaki bayanları amaç alıyor. Üreme çağındaki bayanların yüzde 10-12’sinde görüldüğü varsayım ediliyor. Belirtilerin göz arkası edilmesi, ağrıların adet döngüsünde olağan üzere algılanması ise bu şikayetler nedeniyle doktora başvurulmamasının en kıymetli nedenlerinin başında geliyor. Münasebetiyle uzmanlar, gerçek endometriozis oranın daha yüksek olabileceğine işaret ediyor. Okula, işe gidemeyecek kadar şiddetli ağrı temel belirti… Temel belirtisi “dismenore” yani çok şiddetli regl ağrısı olan endometrioziste, bayanların menstürasyon devrinde gündelik hayat akışları sekteye uğruyor; ve bu bayanlar okula yahut işe gidemeyecek duruma gelerek, ağrıyı dindirmek için hastanelerin acil servislerine başvurmak zorunda bile kalabiliyor. Çok genel bir belirti olan kasık ağrısının pek çok farklı hastalığı düşündürdüğüne değinen Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Hale Göksever Çelik “Kasık ağrısı da belirtilerden biri olabilir. Altta yatan endometriozise bağlı olarak adet devirleri dışında da bu bayanlar ağrı deneyimleyebilir. Teşhis için endometriozis konusunda tecrübeli uzman tarafından ayrıntılı jinekolojik muayene ve ultrason incelemesi yapılmalıdır. Yumurtalıklarda yerleşen endometrioma (çikolata kisti) olarak isimlendirdiğimiz endometriozis yahut karın zarı üzerindeki ‘süperfisyel peritoneal endometriozis’ ismini verdiğimiz milimetrik endometriotik odaklar bayanların ömür kalitesini düşüren kronik kasık ağrılarına yol açabilir” diyor. Boşanmalara sebep oluyor Endometriozisli bayanlarda görülen başka bir belirti ise “disparoni” olarak isimlendirilen, cinsel bağlantıda yaşanan ağrılar. Bilhassa derin endometriozis odakları olan bayanlar için cinsel ilgi bir ıstırap halini alıyor; bayanlar bu nedenden ötürü cinsel alakadan kaçınıyor. Yapılan bilimsel çalışmalar endometriozisli bayanlarda yaşanan bu cinsel problemlerin boşanma oranlarını artırdığını ortaya koyuyor. Anne olmayı engelleyebiliyor Tedavi sürecinde ağrı kesici ilaçlar ve hormon içeren tedavilerin yanı sıra cerrahi usul ile endometriozis odakları/ kistlerinin çıkarılması yahut ortadan kaldırılması üzere seçenekler bedellendiriliyor. Hastalığın yumurtalık rezervine tesirine dikkat çeken Prof. Dr. Hale Göksever Çelik “Bilimsel literatürde de kanıtlandığı üzere endometriozisin kendisi de, endometriozis cerrahisi de yumurtalık dokusu üzerinde tahribata, münasebetiyle yumurta sayısının ve kalitesinin düşmesine yol açıyor. Esasen tüm bayanlarda fizyolojik olarak yaş ile azalan yumurtalık rezervi, endometriozisi olan bayanlarda daha süratli tükeniyor. Bu nedenden ötürü, endometriozisi olup yakın gelecekte gebelik planlamayan bayanlara kesinlikle yumurta ya da embriyo dondurmayı öneriyoruz” ihtarında bulunuyor.
|
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı