18-24 Mart Yaşlılara Hürmet Haftası!
Türkiye yaşlanıyor, yaşlı bakımında gereksinimler artıyor!
Yaşlı bakımı, yüksek nitelikli ve düzgün eğitimli işçi gerektiriyor!
Türkiye’de yaşlı nüfus oranının süratli bir halde arttığını ve 2023 yılı prestijiyle bu oranın yüzde 9’un üzerine çıktığını kaydeden uzmanlar, mevcut yaşlı bakım hizmetlerinin yetersiz kalmasının, bireylerin hem fizikî hem de ruhsal sıhhatini olumsuz etkilediğini söylüyor.
Artan yaşlı nüfusun, bakım hizmetlerine duyulan gereksinimi değerli ölçüde artırdığını vurgulayan Öğr. Gör. Büşra Kul, “Yaşlı bakımı, yüksek nitelikli ve uygun eğitimli işçi gerektiren bir alandır. Yaşlı bakımında çalışan işçinin eğitimi, yalnızca tıbbi bilgiden ibaret değildir. Bakıcılar, hemşireler ve hekimler, yaşlıların özel gereksinimlerine uygun formda eğitim almalıdır.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakımı Programı Lideri Öğr. Gör. Büşra Kul, 18-24 Mart 2025 Yaşlılara Hürmet Haftası münasebetiyle, Türkiye’de yaşlı nüfusun durumu ve yaşlı bakım hizmetlerine duyulan gereksinim konusunu kıymetlendirdi.
Türkiye’de yaşlı nüfus giderek artıyor!
Türkiye’de yaşlı nüfusun giderek artan bir orana sahip olduğunu ve 2023 yılı prestijiyle Türkiye’nin yaşlı nüfusunun yüzde 9’un üzerine çıktığını lisana getiren Öğr. Gör. Büşra Kul, “Bu oran, sıhhat hizmetleri ve toplumsal güvenlik siyasetlerindeki gelişmelerle artmaya devam ediyor. Fakat yaşlı bakımına yönelik hizmetler, ekseriyetle yetersiz kalmakta, bu durum yaşlı bireylerin hem fizikî hem de ruhsal sıhhatlerini olumsuz etkileyebilmektedir. Artan yaşlı nüfus, bakım hizmetlerine duyulan muhtaçlığı da değerli ölçüde artırmaktadır. Sıhhat hizmetleri, konforlu hayat alanları, psikososyal takviye üzere ögeler, yaşlı bakımının temel bileşenleridir. Bu nedenle, yaşlı bakım hizmetlerine yönelik yatırımların artırılması gerekmektedir.” dedi.
Yaşlı bakımı çok istikametli olmalı…
Yaşlı bakımının yalnızca tıbbi bir sorun olmadığına işaret eden Kul, “Yaşlı bireylerin ruhsal ve toplumsal gereksinimleri da en az fizikî sıhhatleri kadar kıymetlidir. Toplumsal izolasyon, depresyon, yalnızlık üzere ruhsal sıkıntılar yaşlılar ortasında yaygındır. Bu nedenle, yaşlı bakımının çok istikametli olması, yalnızca fizikî sıhhat problemleriyle değil, birebir vakitte ruhsal ve toplumsal durumlarla da ilgilenmesi gerekmektedir. Yaşlı bireylerin toplumsal etkinliklere iştirakini teşvik etmek, ruhsal takviye sunmak ve aile bağlarını güçlendirmek bu açıdan değerlidir.” diye konuştu.
Yaşlı bakım çalışanının niteliği artırılmalı
Yaşlı bakımının, yüksek nitelikli ve uygun eğitimli işçi gerektiren bir alan olduğunu da belirten Kul, “Yaşlı bakımında çalışan çalışanın eğitimi, yalnızca tıbbi bilgiden ibaret değildir. Bakıcılar, hemşireler ve hekimler, yaşlıların özel gereksinimlerine uygun halde eğitim almalıdır. Bu eğitim, yaşlıların fizyolojik, ruhsal ve toplumsal muhtaçlıklarını karşılamayı amaçlayan bir bütünsel yaklaşımla şekillendirilmelidir. Yaşlı bakımı işçisinin, tıpkı vakitte empati, sabır ve irtibat hünerleri üzere insani özelliklere sahip olması da büyük değer taşır. Eğitim programları, yaşlılara mahsus bakım tekniklerinin yanı sıra, birinci basamaktan ileri seviye bakıma kadar geniş bir yelpazeyi kapsamalıdır.” tabirinde bulundu.
Ailelerin rolü büyük
Ailelerin, yaşlı bakımının temel taşlarını oluşturan ögeler olduğunu da söyleyen Öğr. Gör. Büşra Kul, “Ancak, çağdaş hayat şartları ve ekonomik zorluklar nedeniyle birçok aile, yaşlı bireylerine gereğince bakım sağlayamamakta ya da bu süreçte ruhsal ve fizikî olarak zorlanmaktadır. Ailelere yönelik eğitimler, bakım süreçlerini daha sağlıklı bir formda yönetmelerine yardımcı olabilir. Ayrıyeten, aileler için dayanak kümeleri, ruhsal takviye hizmetleri ve finansal yardım paketleri, bakım sürecini daha sürdürülebilir hale getirebilir.” formunda konuştu.
Yaşlı bakım hizmetlerini geliştirmek için ne yapılabilir?
Öğr. Gör. Büşra Kul, yaşlı bakım hizmetlerinin geliştirilmesi için neler yapılması gerektiğini de şöyle sıraladı:
“Kısa vadeli; Yaşlı bakım hizmetlerine yönelik farkındalık oluşturulmalı, kısa periyodik bakım hizmetleri, konutta bakım takviyesi ve sıhhat taramaları üzere hizmetler yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıyeten, yaşlılara yönelik acil takviye çizgileri kurulabilir.
Orta vadeli; Yaşlı bakımını destekleyen toplumsal siyasetler geliştirilmelidir. Yaşlılar için özel bakım meskenlerinin kapasitesi artırılmalı, bu hizmetlerin kalitesi denetlenmeli ve erişilebilirliği sağlanmalıdır.
Uzun vadeli; Yaşlı bakımına yönelik kapsamlı bir ulusal strateji belirlenmeli ve sıhhat sisteminde yaşlılara has uzmanlık alanları oluşturulmalıdır. Yaşlıların hayat kalitesini artıracak araştırmalar ve projeler teşvik edilmeli, bu hususta devlet ve özel sektör iş birliği güçlendirilmelidir.
Yaşlı bakımının sadece tıbbi değil, toplumsal ve ruhsal boyutlarının da dikkate alındığı bir siyaset geliştirilmesi, yaşlı bireylerin sağlıklı, memnun ve huzurlu bir hayat sürdürebilmeleri için büyük kıymet taşımaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı